Nieuw seksueel strafrecht vana...

Nieuw seksueel strafrecht vanaf 1 juni 2022

Bij Wet van 21 maart 2022 houdende wijzigingen aan het Strafwetboek met betrekking tot het seksueel strafrecht (BS 30 maart 2022) wordt het seksueel strafrecht op verschillende vlakken grondig hervormd. Deze wet treedt in werking op 1 juni 2022.

Met deze hervorming moderniseert de wetgever het seksueel strafrecht op verschillende vlakken. De focus ligt daarbij vooral op het begrip “toestemming” en de verzwaring van de straffen. Daarnaast worden de definities en terminologie van enkele misdrijven aangepast en worden de straffen aanzienlijk omhooggetrokken.

Een integrale bespreking van de hervorming zou ons in het bestek van dit artikel te ver leiden, zodat hierin enkel de hervormingen met betrekking tot het misdrijf van verkrachting van naderbij worden bekeken.

Het begrip “toestemming”

Vooreerst wordt er een nieuw artikel 417/5 in het Strafwetboek ingevoegd. Hierin wordt een algemene definitie van het begrip “toestemming” voor misdrijven tegen de seksuele integriteit en het seksuele zelfbeschikkingsrecht gegeven.

Dit artikel bepaalt:

“Toestemming veronderstelt dat deze uit vrije wil is gegeven. Dit wordt beoordeeld in het licht van de omstandigheden van de zaak. De toestemming kan niet worden afgeleid uit de loutere ontstentenis van verweer van het slachtoffer. De toestemming kan worden ingetrokken op elk ogenblik voor of tijdens de seksuele handeling.

Toestemming is er niet wanneer de seksuele handeling is gepleegd door gebruik te maken van de kwetsbare toestand van het slachtoffer ten gevolge van onder meer angst, invloed van alcohol, verdovende middelen, psychotrope stoffen of enige andere substantie met een soortgelijke uitwerking, een ziekte of een handicapsituatie, waardoor de vrije wil is aangetast.

Toestemming is er in ieder geval niet indien de seksuele handeling het gevolg is van een bedreiging, fysiek of psychisch geweld, dwang, verrassing, list of van enige andere strafbare gedraging.

Toestemming is er in ieder geval niet wanneer de seksuele handeling is gepleegd ten nadele van een bewusteloos of slapend slachtoffer.”

Wanneer de toestemming tot een seksuele handeling ontbreekt, is er sprake van een misdrijf.

De voorwaarden om van een geldige toestemming te kunnen spreken worden verstrengd in voormeld nieuw artikel.

Zo kan het slachtoffer per definitie geen toestemming geven indien hij of zij slaapt of zich in een dronken of soortgelijke toestand bevindt.

Daarnaast kan een minderjarige beneden de leeftijd van 16 jaar geen geldige toestemming geven voor seksuele handelingen. Hierop geldt één uitzondering voor 14 en 15-jarigen; wanneer het leeftijdsverschil met de partner niet groter is dan drie jaar kan er wel sprake zijn van een geldige toestemming.

Het misdrijf verkrachting en de verhoogde straffen

Vóór de inwerkingtreding van de nieuwe wet werd verkrachting gedefinieerd in artikel 375 van het Strafwetboek. Vanaf 1 juni 2022 zit deze definitie vervat in het nieuw ingevoegde artikel 417/11 dat als volgt luidt:

“Verkrachting is elke gestelde daad die bestaat of mede bestaat uit een seksuele penetratie van welke aard en met welk middel ook, gepleegd op een persoon of met behulp van een persoon die daar niet in toestemt. Dit misdrijf wordt bestraft met opsluiting van tien jaar tot vijftien jaar.”

Waar het basismisdrijf verkrachting in de wet vóór 1 juni 2022 gestraft werd met opsluiting van vijf tot tien jaar, wordt dit misdrijf in het nieuwe artikel bestraft met opsluiting van tien tot vijftien jaar, hetgeen een aanzienlijke verzwaring betreft.

In geval van aanwezigheid van verzwarende omstandigheden kan de straf bovendien worden opgetrokken tot maximum dertig jaar opsluiting.

Gelet op de enorme impact die feiten van seksueel geweld op slachtoffers kunnen hebben en gelet op de zware straffen die op deze misdrijven staan, is het van groot belang zich te laten bijstaan door een raadsman.

Aarzel niet om contact op te nemen met ons gespecialiseerd kantoor (telefoon: 016/30.14.40 of e-mail: info@advoaten-leuven.be).