Met grote trom werden de Algemene Verordening Gegevenscherming, de afschaffing van de woonbonus en de vernieuwde insolventiewetgeving aangekondigd. Met eerder oorverdovende stilte werden er nieuwe regels omtrent onrechtmatige bedingen in (contractuele) relaties tussen ondernemingen bekendgemaakt.
Onrechtmatige bedingen, en meer in het bijzonder de alomgekende zwarte en grijze lijst, zijn reeds sterk gereglementeerd in B2C-relaties. Een soortgelijk systeem zal op 1 december 2020 eveneens in werking treden voor overeenkomsten die tussen ondernemingen worden afgesloten.
Tot op vandaag ging de wetgever er van uit dat ondernemingen steeds de nodige onderhandelingsmarge hadden om contracten te kunnen onderhandelen. Deze fictie zal vanaf 1 december 2020 dan ook terecht doorprikt worden.
Als algemene regel wordt vooropgesteld dat bedingen dewelke resulteren in een kennelijk onevenwicht tussen de rechten en plichten van contractpartijen onrechtmatig zijn. De wetgever voorziet – conform de consumentenrechtelijke regeling – de zwaarste sanctie met name de nietigheid.
Om het kennelijke onevenwicht te kunnen bepalen wordt een hele reeks van elementen naar voren geschoven, o.a.:
• De aard van de desbetreffende producten of diensten;
• De economische impact van het contract;
• Gebruiken binnen de sector;
• De andere bedingen van de overeenkomst;
• Het type overeenkomsten;
• Het beoogd doel van de overeenkomst;
• De omstandigheden waarbinnen de overeenkomst werd gesloten;
Naast de algemene regel werden er eveneens twee lijsten met onrechtmatige bedingen ingevoerd, naar analogie met de consumentenrechtelijke bescherming werd er een zwarte en grijze lijst gecreëerd.
Indien een beding volgens de zwarte of grijze lijst nietig is, heeft dat nog niet automatisch gevolgen voor het bestaan van de overeenkomst zelf. Indien de overeenkomst zonder het beding kan blijven bestaan, dan moet enkel het beding buiten beschouwing worden gelaten.
De zwarte lijst bevat onrechtmatige bedingen die altijd verboden zijn in overeenkomsten tussen ondernemingen. Een klassiek voorbeeld zijn aanvaardingsclausules.
De grijze lijst is genuanceerder, in dit geval gaat het om bedingen dewelke aangetast zijn met een vermoeden van onrechtmatigheid. Dit vermoeden kan steeds weerlegd worden op basis van concrete indicaties en kenmerken van de desbetreffende overeenkomst. De onrechtmatigheid moet als het ware nog aangetoond worden.
Heeft u vragen omtrent de algemene voorwaarden van uw onderneming? Wenst u uw algemene voorwaarden te actualiseren? Of wordt u geconfronteerd (als ondernemer) met een contractclausule die uw wenkbrauwen doet fronsen, aarzel in deze gevallen niet om ons te contacteren.
