Op 7 april 2020 werd het KB nr. 1 betreffende de bestrijding van de niet-naleving van de dringende maatregelen om de verspreiding van het coronavirus COVID-19 te beperken door de invoering van gemeentelijke administratieve sancties, uitgevaardigd, dat diezelfde dag nog in werking trad.
De belangrijkste bepalingen uit het KB worden hier voor u samengevat.
Facultatief systeem
Op grond van het KB nr. 1 kan de gemeenteraad in zijn reglementen en verordeningen voorzien in een administratieve sanctie die bestaat uit een geldboete van € 250,00 voor inbreuken op de maatregelen opgenomen in de artikelen 1, 5 en 8 van het Ministerieel besluit van 23 maart 2020 (nl. verplichte sluiting van niet-essentiële handelszaken, social distancingregels, samenscholingsverbod en verbod op niet-essentiële verplaatsingen).
Het GAS-systeem voor het coronavirus is dus louter facultatief. De toepassing ervan door de gemeenten is niet verplicht. Handhaving van de maatregelen gebeurt dan louter strafrechtelijk.
Een gemeente kan er bijvoorbeeld ook voor kiezen om bepaalde inbreuken te bestraffen met een GAS-boete en andere inbreuken enkel strafrechtelijk te laten handhaven.
Twee mogelijke procedures
De overheid voorziet in twee soorten procedures bij vaststelling van een inbreuk, met name een ‘gewone’ procedure voor de sanctionerend ambtenaar en daarnaast een procedure van onmiddellijke betaling.
1. Procedure voor de sanctionerend ambtenaar
Bij vaststelling van een overtreding door de politie wordt de originele vaststelling overgemaakt aan de gemeentelijk sanctionerend ambtenaar. De Procureur des Konings wordt hiervan op de hoogte gebracht.
De sanctionerend ambtenaar geeft de overtreder binnen 15 dagen kennis van de vaststelling, de inbreuk en het bedrag van de geldboete (in dit geval steeds € 250,00).
De overtreder dient de geldboete binnen 30 dagen na de kennisgeving ervan te betalen, tenzij hij binnen dezelfde termijn aan de sanctionerend ambtenaar verweermiddelen stuurt. De overtreder kan vragen om te worden gehoord door de sanctionerend ambtenaar. Dit kan telefonisch gebeuren.
Indien de sanctionerend ambtenaar de verweermiddelen ongegrond verklaart, heeft de overtreder opnieuw 30 dagen tijd om de geldboete te betalen.
Indien er niet wordt betaald, kan de gemeente tot de gedwongen uitvoering overgaan, middels tussenkomst van een gerechtsdeurwaarder.
Zowel de overtreder als de gemeente zelf kunnen in beroep gaan tegen de beslissing van de sanctionerend ambtenaar bij de politierechtbank.
2. Procedure van onmiddellijke betaling
Het is ook mogelijk dat de administratieve geldboete onmiddellijk wordt geïnd. Dit kan alleen door de federale en lokale politie én enkel indien de overtreder hiermee instemt. Die wordt bij het verzoek tot onmiddellijke betaling op de hoogte gesteld van zijn rechten.
Indien er tegelijkertijd met de inbreuk op de coronamaatregelen ook een andere inbreuk wordt vastgesteld die geen aanleiding kan geven tot deze procedure (bv. u maakt een niet-essentiële verplaatsing waarbij u te snel rijdt) dan is de onmiddellijke betaling uitgesloten.
De betaling gebeurt via een bank- of kredietkaart, op een mobiele betaalterminal of via een smartphone.
De onmiddellijke betaling doet de mogelijkheid vervallen om later een administratieve geldboete voor het bedoelde feit op te leggen. Indien de geldboete niet onmiddellijk wordt betaald, wordt de procedure voor de sanctionerend ambtenaar toegepast.
Strafrechtelijke vervolging blijft mogelijk .
De Procureur des Konings behoudt de mogelijkheid om strafrechtelijk te vervolgen van zodra er meer dan één inbreuk op de coronamaatregelen wordt vastgesteld. De betaling van de geldboete doet deze mogelijkheid niet vervallen.
Besluit
Het niet-naleven van de coronamaatregelen kan voortaan ook gesanctioneerd worden met administratieve geldboetes van € 250,00 per overtreding. Hierbij is het mogelijk dat de boete onmiddellijk geïnd wordt. Daarnaast blijft de strafrechtelijke handhaving van de maatregelen onverkort van toepassing.
Het is dus van belang om de opgelegde maatregelen strikt op te volgen, in het bijzonder omwille van de volksgezondheid, maar ook om een administratieve geldboete of strafrechtelijke veroordeling te vermijden.
Daarnaast is het eveneens belangrijk te onthouden dat wanneer u verzocht wordt tot onmiddellijke betaling over te gaan of wanneer u een GAS-boete toegestuurd krijgt, u hier niet steeds zonder meer akkoord mee moet gaan. Verweer voeren is immers mogelijk en niet alle overtredingen kunnen zomaar met een administratieve geldboete worden gesanctioneerd. Wij staan steeds klaar om u hierin te adviseren.
